تفاوت ورق گالوانیزه و استیل

همان طور که می دانید ورق های فولادی طی عملیات های مختلفی تولید می شوند و هر کدام به سبب به کارگیری عناصر گوناگون در ترکیبات شیمیایی خود، دارای خواص متفاوتی با یک دیگر هستند. در واقع تفاوت در روش تولید، عناصر و خواص در نهایت سبب ایجاد تمایز در کاربرد نهایی محصولات تخت فولادی شده است.

دو نوع از مهم ترین محصولاتی که با یک دیگر بسیار مقایسه می شوند، با نام های ورق گالوانیزه و استیل شهرت یافته اند. استیل که با نام استنلس استیل یا فولاد ضد زنگ شناخته می شود، اما در این بین ورق گالوانیزه نیز به مقاومت در برابر زنگ زدگی و خوردگی شهرت یافته است. به سبب این شباهت دغدغه بسیاری از خریداران و مصرف کنندگان در انتخاب بین این دو فلز با یک ویژگی یکسان است. از این رو در ادامه به بررسی تفاوت ورق گالوانیزه و استیل از منظرهای مختلف پرداخته ایم. بهتر است بدانید بیشتر این تمایز ها در روش تولید، ماده اولیه، نوع پوشش، سطح ظاهری، خواص و کاربرد می باشد، اما پیش از این تفاوت ها بهتر است با چیستی هر کدام آشنا شوید.

معرفی ورق گالوانیزه

ورق گالوانیزه یکی از انواع محصولات تخت فولادی است که از طریق انجام فرآیند اسیدشویی و سپس گالوانیزاسیون بر روی ورق سیاه تولید می شود. تولید این محصول به سبب ایجاد یک پوشش از جنس فلز روی بر سطح آن انجام گرفته که سبب حفاظت از سطح فولاد زیرین در برابر زنگ زدگی و خوردگی می شود.

معرفی ورق استیل

ورق استیل یا استنلس استیل از طریق فولاد ضد زنگ تولید شده که رایج ترین عناصر تشکیل دهنده آن کروم و نیکل می باشد. هیچ پوششی بر سطح ورق استیل وجود نداشته و به سبب عناصر تشکیل دهنده، مقاومت بسیار زیادی در برابر خوردگی دارد. بیشترین کاربرد آن نیز در صنایع نفت و گاز، خودروسازی و هوافضا می باشد.

بررسی تفاوت های ورق گالوانیزه و استیل

حال با وجود توضیحات مختصر درباره ورق گالوانیزه و استیل که در مطالب قبلی به صورت کامل تر می توانید مطالعه کنید، می توان به بررسی دقیق تر تفاوت این دو فلز پرداخت که در موارد زیر است:

روش تولید

اصلی ترین تفاوت ورق گالوانیزه و استیل در نحوه تولید این فلزات است. برای تولید ورق های گالوانیزه از محصولات گرم و روغنی استفاده می شود؛ در صورتی که تولید ورق استیل با فولاد ضد زنگ انجام می گیرد؛ به همین علت است که قیمت ورق گالوانیزه با داشتن ویژگی هایی مانند مقاومت در برابر شرایط جوی مختلف مقرون به صرفه می باشد. این موضوع به علت نرخ ورق سیاه است که به عنوان ابتدایی ترین محصول تخت فولادی مناسب می باشد. ابتدا این فلز را اسیدشویی کرده و تحت فرآیند نورد سرد قرار می دهند.

سپس با انجام روش غوطه وری گرم یا الکتروگالوانیزه (گالوانیزه سرد)، پوشش روی بر سطح آن اعمال شده و فولاد گالوانیزه تولید می شود. در صورتی که ورق استیل از تختال ضد زنگ به روش ریخته گری مداوم ساخته می گردد.

عناصر تشکیل دهنده

به طور کلی عناصر تشکیل دهنده هر کدام از محصولات تخت فولادی، بر اساس ماده اولیه آن ها مشخص می گردد و از آنجایی که ورق گالوانیزه از طریق شمش فولادی، اسلب، ورق سیاه و در نهایت ورق روغنی تولید می شود، دارای عناصری مانند کربن، فسفر، گوگرد و سیلیسیوم می باشد. در نهایت ترکیبات پوشش آن نیز از فلز روی بوده و سبب مقاومت در برابر زنگ زدگی و خوردگی در این فولاد خواهد شد.

بر خلاف فولاد گالوانیزه، فولاد استیل از فولاد ضد زنگ تولید شده و ترکیبات آن شامل عناصری مانند آهن، کروم، نیکل و کربن می باشد. این ساختار سبب مقاومت در برابر زنگ زدگی و خوردگی در این فلز شده است. البته در برخی موارد از مولیبدن نیز در ترکیبات ورق استیل استفاده می کنند که سبب خنثی شدن تأثیر مواد شیمیایی بر روی آن خواهد شد.

استحکام و خواص مکانیکی

به طور کلی اصلی ترین تفاوت ورق گالوانیزه و استیل در خواص مکانیکی آن ها می باشد. ورق های استیل با توجه به ترکیبات و عناصر تشکیل دهنده و البته مواد اولیه، استحکام بسیار بالایی داشته و قادر به مقاومت در برابر خوردگی بدون هیچ گونه پوششی می باشند. بر خلاف آن، ورق گالوانیزه از محصولات گرم و سرد تولید شده و به تنهایی دارای خواص ضد خوردگی و ضد زنگ نمی باشد؛ از این رو برای مقاومت و استحکام نیاز به اعمال پوشش بر روی آن می باشد.

حفاظت در برابر خوردگی

همان طور که اشاره شد، ورق استیل بدون پوشش دارای مقاومت در محیط های مربوط و در معرض خوردگی می باشد؛ این موضوع در صورتی است که در صورتی که پوشش ورق گالوانیزه با یک خراش یا در هر صورت از بین برود، این محصول در مدت زمان کوتاه تری دچار زنگ زدگی و خوردگی می شود. البته در برخی موارد با اعمال پوشش رنگی بر روی ورق های گالوانیزه، علاوه بر ایجاد تنوع و زیبایی سطح ظاهری، استحکام آن را در برابر شرایط مختلف و عوامل زنگ زدگی و خوردگی افزایش می دهند. از این رو قیمت ورق گالوانیزه رنگی از فولاد گالوانیزه اثر گرفته، اما بیشتر از آن می باشد. لازم به ذکر است از این فلز بیشتر در مواردی استفاده می کنند که بیشتر در معرض عوامل رطوبتی باشد و زیبایی سطح ظاهری عملیات نیز اهمیت بیشتری داشته باشد.

تمایز در کاربرد

یکی دیگر از تمایزهایی که میان ورق استیل و گالوانیزه یافت می شود، در کاربرد آن ها است. به طور معمول ورق های استیل در مصارف و صنایعی به کار برده می شود که نیازی به الکتریسیته ساکن نمی باشد. از جمله این مصارف و صنایع می توان به داروسازی و مواد غذایی اشاره کرد.

از سوی دیگر ورق گالوانیزه به علت داشتن مقاومت نسبتاً مطلوب در برابر عوامل اکسیداسیون و رطوبتی و همچنین قیمت مقرون به صرفه به دلیل تولید از طریق ورق روغنی یا سرد، سبب استفاده از آن ها در صنایع مختلف شده است. از جمله این صنعت ها می توان به ساخت و ساز، مخازن تانک، خودروسازی، لوله های مختلف، پارتیشن، تجهیزات لوازم خانگی، ساخت شیت های رنگی و شیروانی اشاره کرد. این موضوع به علت قیمت ورق روغنی می باشد که نسبت به ویژگی هایی که دارد، مقرون به صرفه به شمار می آید. این موضوع سبب شده تا فولاد گالوانیزه با داشتن نرخ مناسب و سایر مشخصات کاربردهای بسیاری را در صنایع و حتی زندگی روزمره ما به خود اختصاص دهد.

تفاوت در قیمت

همان طور که پیش تر نیز اشاره شد، ورق های گالوانیزه به علت تولید از محصولات گرم و سپس سرد یا روغنی، قیمت مقرون به صرفه تری نسبت به ورق های استیل دارند. منظور از محصولات گرم بیشتر گرید st37 می باشد؛ زیرا گرید st52 از جمله ورق های صنعتی سیاه بوده و بیشترین کاربرد آن در مصارف بزرگ و صنعتی می باشد. با این وجود قیمت روز ورق ST52 فولادمبارکه س نیز مناسب بوده؛ به همین دلیل استفاده های زیادی از آن در صنایع مخزن سازی، پل سازی، سد سازی، ساخت صنایع فلزی سنگین، تجهیزات راه آهن و سایر مواردی که نیاز به یک محصول با ویژگی های ورق سیاه و همچنین استحکام بالا و در عین حال وزن سبک دارند، می شود.

قیمت ورق استنلس استیل و قیمت ورق گالوانیزه نیز با یکدیگر تفاوت دارد. به ‌طور کلی باید گفت ورق‌های استیل به ‌دلیل خواص و استحکام بالایی که دارند از قیمت بالاتری هم برخوردار هستند. اما ورق گالوانیزه از فولاد معمولی تولید می‌شود و تنها به‌ دلیل هزینه‌بربودن فرآیند گالوانیزاسیون، قیمت نهایی آن نسبت به دیگر ورق های ساخته شده از فولاد معمولی افزایش می‌یابد.

استاندارد تولید

به طور معمول تفاوت در استانداردها به مواد اولیه یک محصول باز می گردد. استانداردهای تولید ورق استیل و گالوانیزه نیز به شرح زیر می باشند:

• استانداردهای تولید ورق گالوانیزه: استاندارد ملی ایران شماره های ۱۸۸۶۲ – ۱۴۷۳۴ و ۷۵۹۷ ، استاندارد  BS EN 10326
• استانداردهای تولید ورق استیل: استاندارد ملی ایران شماره های ۸۴۱۰-۴ و ۸۴۱۰-۳، استاندارد بین المللی BS EN 10088، استاندارد بین المللی EN 10088-2

تولیدکنندگان ورق گالوانیزه و استیل

اکثریت ورق های استیل در بازار آهن آلات وارداتی می باشند و این محصول تنها در کارخانه فولاد مبارکه اصفهان تولید می شود؛ در صورتی که تولید کنندگان ورق گالوانیزه شامل شرکت های فولاد مبارکه، امیرکبیر کاشان، فولاد تاراز، ورق خودرو شهرکرد، صنایع هفت الماس و فولاد دشتستان هستند.

تفاوت در سطح ظاهر

ساده ترین تفاوت ورق استیل و گالوانیزه در سطح ظاهری آن ها می باشد. ورق گالوانیزه به علت پوشش روی که بر سطح آن اعمال می شود، در پایان یک سری طرح بر روی آن باقی می ماند که با نام اسپانگل یا گل گالوانیزه در سه نوع ریز، متوسط و درشت دیده می شوند. با این وجود مانند ورق استیل سطحی صیقلی و درخشان دارند. ورق های استیل نیز براق و صیقلی بوده و در بازار در انواع براق، خشدار، رنگی و مات به فروش می رسند.

 

جمع‌ بندی

ورق های گالوانیزه و استیل به علت شباهتی که در ویژگی مقاومتی دارند، همواره با یک دیگر مقایسه می شوند. از این رو در این مطلب به بررسی تفاوت این دو فلز به صورت کامل پرداخته شد. با این وجود جهت کسب اطلاعات بیشتر می توانید با کارشناسان شرکت آهن اینفو تماس بگیرید.