رول فرمینگ چیست؟
رول فرمینگ یکی از فرآیندهای صنعتی در جهت شکل دهی و فرم دهی ورق های فولادی به شمار می آید که در طی آن، شیت های صاف به فرم های پیچیده و ساده تبدیل می شوند. در طی فرآیند رول فرمینگ، شیت های فولادی از یک سری غلتک هایی که در پشت سر یک دیگر قرار گرفته اند، عبور می کنند تا در نهایت به فرم مورد نظر تبدیل شوند. استفاده از این فرآیند نیز برای نوارهای ورق فلزی که از لحاظ طول در یک مسیر قرار می گیرند و موازی با خطوط خمش هستند، رایج است.
با
این حال بهتر است بدانید ورق ها باید به درستی بر روی شافت های دستگاه رول فرمینگ جایگذاری
شوند تا به وسیله قالب و روش نورد مد نظر، به صورت فرم سفارش داده شده در آیند. در
ادامه به جزئیات این فرآیند، چگونگی انجام آن، انواع روش ها و ... پرداخته ایم.
فرآیند رول فرمینگ ورق
همان
طور که اشاره شد، فرآیند رول فرمینگ، یکی از جذاب ترین عملیات ها در جهت تبدیل ورق
های تخت فولادی به اشکال متنوع نظیر فرمینگ های ورق شیروانی، قوطی، پروفیل، لوله و
... می باشد. بهتر است بدانید در زمان انجام این عملیات، ضخامت ورق ابتدایی هیچ
تغییری نمی کند، اما از نظر عرض یا طول تغییراتی در آن ایجاد می شود. به خصوص که محصولات
نهایی حاصل از فرمینگ، معمولاً دارای زوایای خاصی می باشند. با این حال معمول ترین
زاویه خمش در نظر گرفته شده برای آن ها 90 درجه می باشد. ضخامت ورق نیز ممکن است
در این انحناها کمتر شود.
با این حال باید گفت فرآیند رول فرمینگ معمولاً بر روی ورق های نازک نظیر گالوانیزه و رنگی که از جمله محصولات تخت پوشش دار به شمار می آیند، انجام می گیرد. در واقع محصول نهایی این فرآیند و قیمت آن، بسته به قیمت ورق رنگی ابتدایی دارد و عملیات فرمینگ به تنهایی هزینه چندان بالایی را نخواهد داشت. همچنین بهتر است بدانید در صورتی که این فرآیند به صورت گرم یا سرد صورت گیرد، این موضوع، دمای محیط، ضخامت شیت و ... متفاوت می باشند.
حتما بخوانید: نواربری ورق چیست
انواع فرمینگ ورق
عملیات
فرمینگ بر روی ورق های فولادی به دو صورت گرم یا سرد صورت می گیرد. این عملیات در
کارخانجات فولاد سازی، با نام های نورد گرم و نورد سرد نیز شناخته می شود. از این
رو در ادامه به بررسی فرمینگ گرم و سرد پرداخته ایم:
- فرمینگ گرم
فرم دهی گرم یا نورد گرم
در واقع یکی از اصلی ترین فرایندهای شکل دهی فلزات به شمار می آید که در طی آن
مواد اولیه فولادی نظیر شمش، اسلب، بیلت و بلوم تحت دمای بسیار بالایی گرم می شوند
تا شکل دهی آن ها راحت تر باشد.
این موضوع به سبب ضخامت
بسیار بالای این مواد می باشد که پس از انجام فرآیند نورد گرم به وسیله غلتک های
رفت و برگشتی می توان محصولاتی نظیر شیت های گرم یا سیاه، تیرآهن، نبشی، ورق های
ضخیم نظیر پلیت و ... اشاره کرد. حرارت و تنظیم آن در فرآیند شکل دهی به وسیله
نورد گرم اهمیت بسیار زیادی دارد. از این رو تنها کارخانجات بزرگ فولادی به انجام
آن می پردازند.
- فرمینگ سرد
روش دوم که یکی از رایج
ترین فرآیندهای فرمینگ شناخته می شود، با نام فرمینگ سرد شهرت یافته است. اصلی ترین
تفاوت این روش با فرمینگ گرم، در دمای مورد استفاده برای محصولات ابتدایی و مواد
اولیه می باشد. البته باید گفت مواد اولیه مورد استفاده در این دو روش نیز با یک
دیگر متفاوت هستند و در فرمینگ سرد نمی توان از مواد اولیه با ضخامت بیشتر از 10
میلی متر استفاده کرد. از این رو باید گفت فرم دهی ورق های فولادی به روش سرد یکی
از بهترین راه ها برای تولید انواع پروفیل باز، ورق های شیروانی، نبشی و ... به
شمار می آید.
مزایای رول فرمینگ ورق
حال که با چیستی و انواع
فرآیند رول فرمینگ ورق آشنا شدید، بهتر است بدانید یکی از اصلی ترین مزیت های این
محصول به خصوص در نوع سرد و بر روی ورق های فولادی نازک، تولید محصولات منحصر به
فردی نظیر ورق شیروانی می باشد. در واقع با استفاده از رول فرمینگ، می توان ورق
های فولادی با استحکام نسبی و انعطاف پذیری بالا را به شیت هایی در ظاهر زیبا،
متنوع، طیف رنگی مختلف و البته استحکام بسیار بالا برای پوشش دهی سقف های شیب دار،
درب پارکینگ ها، حصارها و ... تبدیل کرد.
از جمله مزیت های دیگری که می توان برای فرآیند رول فرمینگ بر روی محصولات فولادی نام برد، شامل فرم دهی انواع ورق های مسطح نظیر فولادی، استیل و آلومینیوم، شکل دهی در عین داشتن دقت بالا، افزایش استحکام شیت ها و مقاومت آن ها در برابر عوامل مختلف، نداشتن محدودیت در طول و عرض و تولید در تناژهای بالا با قیمت استثنایی اشاره کرد.
حتما بخوانید:هیدرو فرمینگ لوله و ورق چیست
قالب های فرمینگ
جالب
است بدانید در فرآیند فرمینگ به خصوص بر روی ورق های فولادی نازک، قالب های مختلفی
وجود دارد که هر کدام برای کاربری خاصی متناسب می باشند. همچنین می توان بر اساس
سلیقه مشتری نیز آن ها را انتخاب کرد. در ادامه به شرح اختصاری هر کدام پرداخته
ایم:
- ابتدایی ترین قالبی که می
توان برای محصولات حاصل از فرآیند فرمینگ نام برد، فرم های مختلف ورق شیروانی می
باشد. اصلی ترین این فرم ها که بسته به کاربرد مد نظر، منطقه جغرافیایی، میزان باد
و عوامل طبیعی نظیر اکسیداسیون، نور خورشید و زلزله انتخاب می شوند، شامل ورق کرکره ای، سینوسی، ذوزنقه ای و شادولاین نامیده می شوند. هر کدام از این فلزات با
ابعاد خاص، طیف رنگی متنوع و زیبایی مخصوص به خود از طریق فرمینگ سرد تولید می
شوند.
- دومین قالب اصلی فرمینگ،
ورق طرح سفال یا تیپ پالرمو نامیده می شود که نام آن برگرفته از فرمینگ های سقف در
ایتالیا می باشد. ضخامت این شیت ها معمولاً 5/0 میلی متر بوده و قسمت های خم شده آن که انحنایی به
بیرون دارند، با فواصل 25 سانتی متری از یک دیگر قرار گرفته اند.
- سومین قالب فرمینگ با نام
تیپ فرانسه شناخته شده که یکی دیگر از طرح های ورق سفالی نیز به شمار می آید. ظاهر
این قالب بسیار شبیه به سنگ های سفالی می باشد و از یک خمیدگی بزرگ، دو خمیدگی
کوچک و مجدداً بزرگ تشکیل شده است.
- طرح دیواری یا کانکسی همان
طور که از نام آن نیز پیداست، نوعی قالب در جهت ساخت کانتینرهای حمل محصولات
فولادی و غیر فولادی می باشد. سطح ظاهری قالب فرمینگ دیواری، دارای چین های داخلی
و بیرونی منظم بوده که در فواصل یک اندازه از یک دیگر قرار گرفته اند. ساخت کانکس
های ثابت و متحرک نیز به وسیله این ورق ها صورت می گیرد.
- و در آخر می توان به فرمینگ
تیپ دامپا یا دیواری اشاره کرد. ورق های حاصل از این قالب، از نظر ظاهری بسیار به
طرح کانکسی یا دیواری شبیه هستند، اما تفاوت اصلی این دو فرم در پایان در فواصل
میان چین های آن ها می باشد. به طوری که چین های طرح دامپا با یک دیگر فواصل مساوی
نخواهند داشت و از بخش های خمیده شبیه به نیم دایره تشکیل شده اند. این محصول نیز
نه تنها برای سقف های داخلی، بلکه برای نماسازی خارجی ساختمان و دیوارها مورد
استفاده قرار می گیرد.
حتما بخوانید:پرس برک چیست
جمع بندی
در پایان باید گفت فرآیند
فرمینگ یکی از اصلی ترین عملیات ها در جهت شکل دهی و فرم دهی محصولات نیمه نهایی و
نهایی فولادی شناخته می شود. امروزه این فرآیند به دو صورت گرم و سرد صورت می گیرد
که در نوع اول محصولات حاصل می توانند پروفیل های قوطی، تیرآهن، ورق سیاه نازک بار
و ضخیم بار و مواردی از این قبیل باشند. در صورتی که نورد سرد یا فرمینگ به روش
سرد بدون هیچ اعمال حرارتی انجام شده و بر روی محصولات فولادی نهایی نظیر ورق های
تخت در جهت تولید فرم های ورق شیروانی، پروفیل های باز، فلاشینگ سقف و ... انجام
می گیرد.
در این مطلب نیز به
بررسی انواع روش های انجام فرمینگ، قالب های مختلف آن و مزیت های استفاده از این
روش ها پرداختیم تا بدانید محصولات فولادی حاصل از چه فرآیندهایی هستند و ویژگی
های آن ها بر چه اساسی است. مجموعه آهن اینفو خدمات فرمینگ به روش سرد بر روی
انواع ورق های فولادی را برای شما مشتریان ارائه می کند.