کلاف های فولادی پس از طی کردن فرایند نورد گرم، به ورق سیاه و سپس به ورق اسیدشویی تبدیل می شوند. به عملیاتی که برای پوسته زدایی و حذف ناخالصی ها و آلودگی های ورق گرم انجام می شود، اسیدشویی می گویند. ورق های سیاه پس از آماده شدن دارای رنگ دانه ها و ناخالصی های مات و کدر می باشند و برای تبدیل به محصولاتی از جمله ورق روغنی، گالوانیزه و... آماده نیستند؛ در نتیجه با استفاده از اسید کلریدریک سطح آن ها تمیز و درخشنده می شود.

بنابراین ورق اسیدشویی همان ورق سیاه، اما با سطح درخشان و شفاف می باشد. استفاده از این محصول در مواردی کاربرد دارد که سطح ظاهری کار مورد اهمیت قرار بگیرد. قیمت ورق اسیدشویی به صورت روزانه و لحظه ای در وب سایت آهن اینفو به روز رسانی می شود.

 فرایند اسیدشویی

در فرایند اسیدشویی ابتدا کلاف ورق سیاه را بر روی یک مسیر ریلی باز می کنند و سپس آن را از یک بخش تحت عنوان پیکلینگ و قرقره ها عبور می دهند. این بخش در واقع یک حمام اسید است که اکسید زدایی ورق در آن صورت می گیرد. هر چند ورق اسیدشویی یک ورق سیاه است، اما سطح آن مانند ورق روغنی براق می باشد.

ورق اسیدشویی چیست، کاربرد و فرایند تولید

معرفی ورق اسیدشویی

هزینه ورق های فولادی مانند اسیدشویی، قلع اندود، روغنی و ... به عوامل زیادی وابسته و هر کدام تقریباً با دیگری متفاوت است. به طور مثال قیمت ورق قلع اندود به نرخ فلز قلع بستگی دارد. ورق اسیدشویی نیز به عوامل مهمی مهم کشور سازنده، برند، روش تولید و ابعاد و ضخامت آن وابسته است.

ورق های اسیدشویی یا آلیاژی در مواردی استفاده می شوند که کیفیت و ظاهر کار اهمیت زیادی داشته باشد؛ زیرا مانند ورق های شیروانی ظاهری جذاب برای موارد مختلف دارند. قیمت ورق شیروانی نیز از مواردی است که در سایت آهن اینفو به صورت لحظه ای به روز رسانی می شود.

چربی زدایی و حذف ناخالصی ها در این محصولات با کمک اسید کلریدریک انجام می گیرد. این فرایند پوسته پوسته شدن نیز شناخته می شود.

اسیدشویی ورق گرم با چه هدف انجام می ‌شود؟

ورق های فولادی به سبب قرارگیری در فرایند نورد گرم و دمای بالای آن، دارای یک پوسته اکسیدی بر روی سطح خود هستند. این لایه سبب تخلخل سطح و عدم قرار گیری درست رنگ بر روی سطح ورق خواهد شد.

در این زمان بهترین راه حل اسیدشویی می باشد. لازم به ذکر است ورق های اسیدشویی بلافاصله پس از تولید وارد بازار می شوند؛ زیرا از کیفیت مطلوبی بهره مند می شوند. با این وجود این فرایند برای موارد دیگری نیز انجام می شود. برای تولید ورق روغنی نیز ورق های اسیدشویی شده لازم است به همین دلیل هزینه بیشتری دارند.

پس از تولید ورق اسیدشویی طی فرایند نورد سرد، محصولات سرد و روغنی و سپس ورق های گالوانیزه تولید می شوند که خود انواع زیادی دارند. در نتیجه تمامی ورق ها از ابتدا اسیدشویی می شوند. از مهم ترین نوع ورق گالوانیزه می توان به شیت 6 متری آن اشاره کرد که کاربردهای زیادی دارد. قیمت این نوع ورق  و دیگر ابعاد آن به صورت روزانه و لحظه ای در سایت آهن اینفو بارگذاری می شود که جهت خرید ورق گالوانیزه میتوانید به صفحه آن مراجعه کنید.

اگر ورق های گرم که دارای پوسته های اکسیدی سخت و مقاوم در برابر سایش هستند، بدون فرایند اسیدشویی در قالب نورد سرد قرار بگیرند، به سطوح صیقلی غلتک های نورد سرد آسیب های جدی وارد می کنند و در نتیجه آن ها را از تلرانس خارج می کنند.

اسیدهای مورد استفاده در فرآیند ورق اسیدشویی

در اسیدشویی ورق های سیاه معمولاً از اسیدهای معدنی و رقیق جهت جداسازی لایه اکسیدی از سطح آن ها استفاده می کنند. اسیدهای زیادی ممکن است استفاده شوند که شامل فسفریک، هیدروفلوئوریک، نیتریک، کلریدریک و سولفوریک می باشند. این مواد ممکن است به تنهایی یا در ترکیبات مختلف مورد استفاده قرار گیرند. اسیدشویی به وسیله اسید نیتریک در دمای معمولی فضا انجام می گیرد و در نتیجه نیازی به هزینه های گرمایشی ندارد.

مزیت ها و معایب استفاده از اسید نیتریک

  •         جلوگیری از نفوذ هیدروژن در حین فرایند و در نتیجه نقض فرایند
  •          جلوگیری از تشکیل نمک های آهن در طول فرایند
  •          خورندگی بالای اسید نیتریک و در نتیجه آسیب به تجهیزات
  •          هزینه دفع و بازیابی بالا
  •          استفاده از آن ممکن است در طول فرایند سبب ایجاد حباب شود

اوایل فرایند اسیدشویی از اسید سولفوریک استفاده می کردند؛ زیرا آلیاژهای فولادی دارای کربن بیشترین کاربرد را در این فرایند به خود اختصاص می دادند. غلظت مؤثر آن به دما بستگی دارد؛ به صورتی که افزایش دما سبب کاهش غلظت اسید و در عین حال مؤثر بودن آن می شود. از دیگر مزایای آن می توان به کم هزینه بودن در مورد دفع و بازیابی آن اشاره کرد، اما از سوی دیگر احتمال نفوذ هیدروژن در حین عملیات و استفاده از این اسید زیاد است.

به طور معمول امروزه از اسید کلریدریک برای ساخت این محصول استفاده می شود؛ به طوری که بیش ترین استفاده از این نوع اسید در دنیا متعلق به واحدهای ورق اسیدشویی است.


ورق سیاه چیست؟ انواع، ابعاد و نحوه تولید

مزایای استفاده از اسید هیدروکلریک نسبت به اسید سولفوریک

  •          اسید کلریدریک بسیار ارزان تر از اسید سولفوریک است.
  •          این اسید از غلظت بالایی برای اسیدشویی برخوردار است و اکسیدهای بیشتری را در خود حل می کند؛ از این رو استفاده از آن سطح تمیزتری را برای ورق اسیدشویی به وجود می آورد
  •          از دیگر مزیت های اسید کلریدریک صرفه جویی در مصرف اسید جهت مخازن اسیدشویی می باشد.(اسید کلریدریک به عنوان فلز پایه کمتر به سطح فولاد حمله می کند)
  •          این مزیت سبب کاهش ضایعات فلز خواهد شد. این اسید با اکسید آهن واکنش داده و سبب تشکیل نمک های آهن می شود، اما مقدار نمکی که رسوب می کند کم و بی ضرر است.
  •          این اسید هیدروژن کمتری را در خود حل می کند و احتمال نقص اجزا را کاهش می دهد. دمای عملیاتی اسید کلریدریک کمتر از دمای عملیاتی اسید سولفوریک است
  •          دمای مورد نیاز برای اسید هیدروکلریک ۷۰-۸۰ درجه سانتی گراد می باشد. با این که محدوده دمایی اسید سولفوریک ۱۰۰ تا ۱۵۰ درجه سانتی گراد است. تنها ایراد اسید هیدروکلریک در مقایسه با اسید سولفوریک فرار بودن آن است.
  •          ورق اسیدشویی در دمای بالا دود تولید می کند و سبب آلوده شدن هوای اطراف و آسیب رساندن به سیستم تنفسی خواهد شد. همچنین در برخی موارد ممکن است به تجهیزات نیز آسیب برساند.

کاربردهای ورق اسیدشویی

ورق اسیدشویی نوعی محصول با سطحی تمیز و شفاف می باشد. چنین سطحی برای تولید هر ورقی لازم است؛ در نتیجه ورق اسیدشویی ماده اولیه برای تولید همه ورق ها می باشد. از کاربرد های آن می توان به موارد زیر اشاره کرد.

  • ·         از این محصول در کارخانه های ورق گالوانیزه استفاده می شود.
  •          ورق اسیدشویی در تمام کارخانه هایی که فرآیند تکمیلی پس از تولید مانند رنگ آمیزی نیاز دارند نیز استفاده می شود.
  •          صنایع لوله سازی مانند صنایع لوله سازی آب، نفت و گاز
  •          در ساخت قطعات خودرو اعم از چرخ و شاسی از ورق های سخت و ضد سایش اسیدشویی استفاده می شود که باید دارای کیفیت SAPH370-SAPH310 تا SAPH440 باشد
  •          گرید QSTE380 نیز ضد سایش و سخت است و برای این کاربرد مناسب است. از این محصول در تولید چرخ خودرو نیز استفاده می شود.
  •          تولید مخازن تحت فشار و مخازن مایع و گاز
  •          صنعت ساخت و ساز برای تولید لوله و پروفیل
  •          تولید محصولات گالوانیزه
  •          شکل دهی سرد و کشش عمیق سیلندر گاز

گریدهای ورق اسیدشویی

ورق اسیدشویی نیز مانند دیگر محصولات فولادی دارای گریدها و استانداردهای مختلفی می باشد که کیفیت و کاربرد نهایی آن ها را مشخص می کند. در زیر انواع گریدهای ورق اسیدشویی آورده شده است:

  •          ST33
  •          ورق سیاه  St37   
  •          ورق  St52
  •          SW22
  •          STW22

گرید ST37 که همان ورق سیاه می باشد، یکی از بهترین ورق های سیاه می باشد که در موارد زیادی کاربرد دارد. این ورق از نظر مقاومت در برابر زنگ زدگی و خوردگی کنترل شده است. ورق ST52 نیز از لحاظ انعطاف پذیری و مقاومت در صنایعی مانند خودروسازی استفاده می شوند. ورق های STW22 نیز در مقایسه با SW22 استحکام کششی بیشتری دارد.

انواع روش های اسیدشویی ورق

فرآیند اسیدشویی در صنایع مختلف کاربرد دارد. این فرآیند با توجه به نوع پروفیل فولادی ذکر شده در زیر و کاربرد مورد نظر به انواع مختلفی تقسیم می شود که انواع ورق اسیدشویی تولید می شود:

  •          غوطه‌ وری در مخزن
  •          اسیدشویی ساکن
  •          اسیدشویی دسته ‌ای
  •          اسیدشویی به روش افشانه‌ ای (اسپری)
  •          اسیدشویی به روش بازگردشی


ورق رنگی چیست؟

مشخصات ورق اسیدشویی

عرضه ورق اسیدشویی به دو صورت رول و شیت (فابریک و برشی) ارائه می شود. ضخامت های تولیدی این ورق بین 1.5 تا 6 میلی متر می باشد و در دو عرض 100 و 125 سانتی متری عرضه می شوند.

فرم پذیری ورق های اسیدشویی به راختی انجام می گیرد و به همین علت در تولید محصولات گالوانیزه کاربرد دارند. طبق استاندارد ورق های اسیدشویی و گرید های آن ها در صنایع خاصی استفاده می شوند. همان طور که گفتیم ورق های اسیدشویی روش های مختلفی برای تولید دارند و همه این موارد می تواند بر قیمت ورق اسیدشویی اثر داشته باشد. شرکت آهن اینفو به عنوان مرجع فروش و قیمت گذاری بر محصولات فولادی همواره در تلاش برای ارائه بهترین محصولات با بهترین کیفیت می باشند.

جمع بندی

در نهایت همان طور که اشاره شد، فرآیند اسیدشویی در جهت افزایش کیفیت سطح ظاهری ورق های سیاه و پاکسازی لایه های اکسیداسیون از روی آن ها انجام می گیرد؛ زیرا در برخی مصارف نیاز به استفاده از یک ورق فولادی در گرید و خواص ورق سیاه، اما ظاهر محصولات روغنی می باشد.

همچنین برای تولید سایر ورق های فولادی سرد و پوشش دار مانند گالوانیزه و قلع اندود نیاز به انجام فرآیند نورد سرد بر روی ورق های گرم می باشد. این فلزات سطحی زبر داشته که به غلطک های نورد سرد آسیب رسانده و عملکرد آن ها را کند می کنند؛ از این رو فرآیند اسیدشویی به وسیله اسید هیدروکلریک بر روی آن ها انجام می گیرد.

البته لازم به ذکر است این فرآیند تنها برای ورق های سیاه تا ضخامت 6 میلی متر قابل انجام است؛ زیرا اسید قابلیت و قدرت نفوذ به ورق های سیاه با ضخامت بسیار بالا را نداشته و از این رو اگر لایه های چربی و اکسیداسیون به لایه های زیرین نیز نفوذ کرده باشند، با فرآیند اسیدشویی از بین نخواهند رفت و پاکسازی نمی شوند. گریدهایی که معمولاً به صورت اسیدشویی در مصارف مختلف مورد استفاده قرار می گیرند، شامل کیفیت های ST33، ST37 و SW22 هستند.

ورق سیاه معمولی همان گرید ST37 نامیده می شود که پس از اسیدشویی بیشتر در موارد ساختمانی و ساخت سایر ورق های فولادی مورد استفاده قرار می گیرد. گرید ST33 نیز با داشتن استحکام کششی پایین تر، طبیعتاً در مصارف سبک تر به کار برده خواهد شد، اما ورق های اسیدشویی SW22 استحکام کششی بالاتری داشته و بیشترین کاربرد آن ها در مصارف خودروسازی می باشد. با این وجود برای مطلع شدن از مشخصات فنی گریدهای ورق اسیدشویی به صورت دقیق تر می توانید با کارشناسان شرکت آهن اینفو تماس حاصل فرمایید.