بررسی میزان بازیافت فلزات به صورت کامل

امروزه یکی از مهم ترین دغدغه های تولید کنندگان صنعت آهن و فولاد، تهیه ماده اولیه برای ساخت این مواد می باشد. جالب است بدانید اکثر موادی که دور ریخته می شوند، از جمله پلاستیک، شیشه، کاغذ، مقوا و همچنین قراضه های فلزات به سبب پیشرفت تکنولوژی قابلیت بازیافت و استفاده دوباره دارند. به طور کلی بازیافت شامل چند عملیات است که در جهت استفاده مجدد از این مواد انجام می شود. این اقدام سبب کاهش آسیب های زیست محیطی و افزایش سودآوری تولید کنندگان خواهد شد.

صنعت بازیافت فلزات یکی از مهم ترین قسمت این اقدامات می باشد که در کل جهان یک اقدام مطمئن و پرسود است؛ زیرا یک قوطی آلومینیومی پس از بازیافت همان قوطی باقی می ماند. البته بهتر است بدانید انجام اقدامات برای بازیافت تمامی فلزات به یک شکل نمی باشد و فرآیند برخی از آن ها راحت نیست. به طور مثال فلز قلع و آهن هر دو از جمله مواد اولیه ای هستند که از طریق فرآیندهای زمین شناسی و در طی سال ها به دست آمده اند؛ در نتیجه فرآیند متفاوتی برای بازیافت آن ها وجود دارد.

بررسی میزان بازیافت فلزات به صورت کامل مبحثی است که در ادامه این مطلب قصد شرح آن را داریم، اما با این وجود بهتر است بدانید تنها حدود 67 درصد از فولاد قراضه و 35 درصد از مس قابلیت بازیافت دارند، اما به طور کلی باید گفت میزان انرژی که برای بازیافت ضایعات فلزی مصرف می شود، نسبت به انرژی مورد نیاز در فرآیند تولید آن ها کمتر است.

کدام فلزات قابلیت بازیافت دارند؟

به طور کلی فلزات از نظر قابلیت بازیافت به دو دسته تقسیم می شوند که شامل فلزات آهنی و بدون آهن هستند. منظور از فلزات آهنی، آلیاژهای فولادی هستند که از ترکیب آهن با سایر عناصر تشکیل شده اند. کیفیت فلزات تولید شده نیز به میزان عناصر تشکیل دهنده و میزان خلوص آن ها بستگی دارد.

بازیافت این گونه مواد برای تولید ضایعات آهنی و در نتیجه فولاد و چدن یک اقدام معمول به شمار می آید. کیفیت فلزاتی که از این ضایعات به دست می آیند نیز بسته به درصد خلوص آن ها و ترکیبات اولیه بستگی دارد. با این وجود پس از پایان عملیات بازیافت، قطعات بازیابی شده برای مصارفی مانند ساخت ابزارهای خانگی، صنعت ساخت و ساز، ریل آهن و بدنه ماشین های کهنه به کار برده می شوند.

گروه دوم فلزات غیر آهنی نامیده شده و از جمله آن ها می توان به آلومینیوم اشاره کرد که نقش بسیار مهمی را با داشتن خواص منحصر به فرد در صنعت به خود اختصاص می دهد. فلزاتی مانند آلومینیوم درصد آهن بسیار کمی داشته و در نتیجه ارزش بیشتری نسبت به سایر ضایعات موجود در زباله ها دارند. بهتر است بدانید هر ساله میلیون ها تن از این مواد در سراسر جهان ذوب شده و به محصولات مختلفی تبدیل می شوند.

از سوی دیگر جدا از آلومینیوم که استفاده از آن به خصوص در صنعت بسته بندی رو به افزایش است، فلزات غیر آهنی دیگری نیز وجود دارند که قابلیت بازیافت داشته (قلع، بریلیوم، کادمیوم، کروم، کبالت، منگنز، جیوه و…) و از جمله مهم ترین آن ها می توان موارد زیر را شرح داد:

مس (Cu)

مس یکی از با ارزش ترین فلزات غیر آهنی است که با داشتن ظاهری زیبا، رسانایی حرارتی بسیار بالایی نیز دارد. کشور ایران نیز ذخایر بزرگی از این ماده داشته و به همین علت استخراج این فلز نسبت به بازیافت آن از اهمیت بیشتری برخوردار است.

سرب (Pb)

فلز سرب یکی دیگر از عناصر غیر آهنی است که در ساخت باتری های اسید – سرب به کار برده می شود. این باتری ها از منابع سرب کهنه تولید شده و استفاده از آن ها در تجهیزات ذخیره کننده انرژی، وسایل نقلیه و ماشین های صنعتی رواج دارد. سرب پس از بازیافت به شکل یک فلز نرم یا آلیاژی از سرب در آمده و از آن برای تولید دوباره باتری های ذکر شده استفاده می کنند.

نیکل (Ni)

فلز نیکل یکی از پرکاربرد ترین فلزات بوده که برای ساخت برخی از آلیاژهای فولادی یا سایر آلیاژهایی مانند مونل، نیکل و نقره و نیکل و برنج به کار برده می شود، اما عمده استفاده از آن در ساخت کاتالیزورها، باتری ها، محلول های کارخانه ای و به صورت بازیافت شده در ساخت باتری های قابل شارژ نیکل- کادمیوم می باشد.

تیتانیوم (Ti)

تیتانیوم یکی از مهم ترین فلزات غیر آهنی است که در ساخت فولاد ضد زنگ یا استنلس استیل به کار برده می شود. قطعات بازیافت شده از تیتانیوم نیز از بدنه زیر دریایی ها، مبدل های گرمایی و هواپیماها به دست می آیند.

کروم (Cr)

کروم نیز یکی دیگر از این فلزات بوده که برای ساخت فولاد ضد زنگ به کار می رود؛ در نتیجه این محصول مهم ترین منبع بازیافت برای ساخت استنلس استیل است.

حتما بخوانید:بررسی بهترین فلزات فولادی برای انتقال گرما

میزان بازیافت فلزات در ایران و جهان

از نظر میزان بازیافت پذیری فلزات ذکر شده باید گفت مقادیر آن ها با یک دیگر متفاوت است. برای مثال می توان گفت حدود 67 درصد از فولاد قراضه، 60 درصد از آلومینیوم و تنها 35 درصد از فلز مس قابلیت بازیافت دارند؛ به همین دلیل است که مثلاً استخراج مس بیشتر از میزان درصد بازیافت آن اهمیت دارد.

با این وجود بهتر است بدانید اقداماتی که در جهت بازیافت این فلزات انجام می گیرد، انرژی کمتری نسبت به تولید اولیه آن ها نیاز دارد. حتی این نسبت برای پرمصرف ترین فلز نام برده شده یعنی آلومینیوم تا 95 درصد کاهش می یابد. از نظر هزینه نیز باید گفت میزان هزینه ای که برای بازیافت مواد فلزی نیاز است، از هزینه استخراج، حمل و نقل و حفاری در معدن کمتر است.

از سوی دیگر اگر بخواهیم میزان فلزات در کاتالیزور یک خودرو مصرف شده را در نظر بگیریم، مقادیر گروه پلاتین، پالادیوم و رودیوم در آن 100 برابر بیشتر از مقداری است که در سنگ معدن طبیعی می توان پیدا کرد. امروزه نرخ بازیافت این ضایعات به 90 درصد نیز رسیده است. در واقع میزان هزینه ای که این فلزات پس از بازیافت دارند، مبالغ قابل توجهی است.

مزیت های بازیافت فلزات

محافظت از محیط زیست و جلوگیری از افزایش آسیب های زیست محیطی یکی از مهم ترین مزیت های بازیافت فلزات به شمار می آید. به طور مثال ضایعات فلزی ساختمانی، صنعتی و لوازم خانگی فضای زیادی را اشغال می کنند و در صورت انتقال به محل های دفن زباله، فضای زیادی را گرفته و ظرفیت این محل ها را کاهش می دهند. همچنین رها کردن این فلزات به همراه ضایعات دیگر برای محیط زیست خطرناک بوده و با آلوده کردن خاک آن محل سبب به وجود آمدن سایر خطرات و آسیب ها خواهد شد. با این وجود می توان مزایای بازیافت ضایعات فلزی را در موارد زیر خلاصه کرد:

•  صرفه ‌جویی در مصرف انرژی
• صرفه ‌جویی در استفاده از مواد خام
• صرفه‌ جویی در مصرف منابع آب
• کاهش آلودگی آب

مراحل بازیافت ضایعات فلزی

مراحل زیر برای بازیافت ضایعات فلزی انجام می شوند:

• جمع ‌آوری ضایعات فلز
• مرتب ‌سازی
• پردازش ضایعات
• ذوب
• خالص‌ سازی
• استحکام فلز
• حمل و نقل فلزات به کارخانه ‌ها

نکات مهم در نحوه بازیافت فلزات

• حتی الامکان ضایعات فلزی مورد نظر را به انبارها و مراکز مجاز برسانید.
• ضایعات باید از اولین مرحله یعنی جمع آوری، به خوبی تفکیک شوند تا فرآیند بازیافت ساده تر انجام بگیرد.
• برای جا به جایی ضایعات، باید از روش های اصولی در جهت سالم ماندن آن ها استفاده کرد.
• برای مرحله ذوب از دستگاه های مخصوص استفاده کنید تا سبب افزایش میزان دما گردن

  برای اطلاع از قیمت ورق کرکره به دسته بندی مربوطه مراجعه نمائید.

نتیجه گیری

با وجود این می توان گفت بازیافت فلزات یکی از مهم ترین اقدامات در جهت استفاده مجدد از ضایعات فلزی و کاهش آسیب های زیست محیطی است. این عملیات در برخی از کشور ها سهم مهمی در صادرات دارد و میزان حفاری و استخراج سنگ ها را در معادن کاهش داده است. شرکت های ساختمانی، صنعتی و حتی افراد عادی می توانند با تحویل این گونه ضایعات به مراکز مربوطه، هزینه آن ها را دریافت کرده و سپس به حفظ و سلامت محیط زیست کمک کنند.