ورق رنگی چیست؟
یکی از جذاب ترین و پر تقاضاترین فلزات تولید شده در دنیای فولاد ورق رنگی می باشد. ورق رنگی از در ادامه خط تولید ورق گالوانیزه می باشند. از نظر تنوع، این محصول دارای رنگ ها و طرح های متفاوتی می باشد و به همین دلیل کاربرد های زیادی در صنایع مختلف دارد. ورق های رنگی در رنگ های مختلف آبی، سفید، نارنجی، قرمز، سبز، نقره ای، بنفش، سبز روشن، صورتی و...موجود می باشند و ضخامت آن ها بین 18 میکرون یا 1 میلی متر متفاوت است.
درست
است که بیشتر تولید کنندگان ورق های رنگی به این فلزات شخصیت جداگانه ای داده اند،
اما در واقع کلاف گالوانیزه طی فرآیند نورد یا غوطه وری گرم به ورق گالوانیزه
تبدیل می شوند و پس از آن پوشش رنگی بر روی آن ها اعمال می شود تا به صورت شیت های
رنگی تحویل داده شوند. ورق های گالوانیزه رنگی که در ادامه فرآیند تولید فولاد
گالوانیزه هستند، از نظر مقاومت در برابر خوردگی و زنگ زدگی قابل تحسین می باشند و
به همین علت طول عمر بیشتری را به خود نسبت به محصولات گالوانیزه معمولی اختصاص می
دهند.
به طور کلی شیت های رنگی
در واقع همان کلاف های گالوانیزه خام هستند که طی فرایند هایی که در ادامه توضیح
می دهیم به ورق رنگی تبدیل می شوند. مراحلی که یک ورق باید طی کند تا آماده شود
شامل چربی زدایی و حذف ناخالصی ها، شستشو و هوادهی و در نهایت رنگ آمیزی سطح آن می
باشد. این مراحل در مورد ورق های روغنی بسیار گسترده تر می باشد.
فرآیند تولید ورق رنگی
مراحل تولید ورق رنگی
مانند محصولات روغنی یا سیاه عملیات چندان سختی را نیاز ندارد و بیشترین فرآیند
تولید آن از قبل بر روی فولاد گالوانیزه فابریک انجام شده است، اما با این حال سطح
محصول پس از بررسی کارشناسان به مرحله آماده سازی وارد می شود؛ سپس کاملاً پرداخت
شده و روند سه مرحله ای تولید را طی می کند.
لازم است بدانید قیمت ورق رنگی از محصولات اصلی مانند ورق روغنی و سیاه بالاتر می باشد؛ زیرا مراحل
تولید بیشتری را طی می نماید که در ادامه ذکر شده اند. البته به عوامل دیگری از
جمله نرخ مواد اولیه، نوسانات ارزی، رنگ مورد استفاده و میزان عرضه و تقاضا نیز
وابسته است، اما مهم ترین عامل قیمت روز فولاد گالوانیزه است که اصلی ترین ماده
اولیه جهت تولید ورق رنگی به شمار می آید.
همان طور که اشاره شد سه
مرحله جهت آماده سازی یک محصول برای رنگ آمیزی وجود دارد که شامل چربی زدایی و حذف
ناخالصی ها، کروماته و هوادهی می باشد. با این وجود فرآیند کلی تولید این محصول به
شرح زیر می باشد:
1-
ابتدا اسلب یا تختال در کوره های مخصوص مذاب به
صورت فولاد های مذاب در می آیند و پس از انجام عملیات های مختلف و عبور از غلتک
های نورد گرم در دمای بسیار بالا به شکل ورق سیاه یا گرم تولید می شوند.
2-
در دومین مرحله باید محصول به دست آمده فرآیند
اسیدشویی و نورد سرد را طی نماید؛ زیرا ورق سیاه دارای سطحی زبر و ظاهری مات می
باشد که به غلتک های نورد سرد آسیب می رساند. سپس مراحل مربوط به نورد سرد که
طولانی تر می باشد را طی کرده تا ورق روغنی یا سرد به دست آید.
3-
در مرحله سوم ورق روغنی یا سرد طی مراحلی در
حوضچه های مذاب حاوی فلز روی غوطه ور شده تا به فولاد گالوانیزه تبدیل شود.
4-
سپس مراحل چربی زدایی، کروماته و هوادهی باید
برای رنگ آمیزی ورق انجام گیرد. جهت رنگ پذیری بهتر محصول باید ابتدا سطح شیت عاری
از هر گونه آلودگی، چربی، غبار و ناخالصی باشد. چربی زدایی به دو صورت الکتریکی یا
شست و شو با مواد قلیایی انجام می گیرد.
5-
معمولاً روش الکتریکی هزینه بر بوده و به همین
علت از مواد شوینده قلیایی استفاده می شود. به این صورت که حوضچه هایی حاوی محلول
قلیایی آماده شده و سپس شیت ها در آن ها غوطه ور می شوند. پس از مدت زمان مشخصی
ورق ها بیرون آورده شده و با آب گرم شست و شو داده می شوند. در نهایت به وسیله باد
گرم آن ها را خشک می نمایند.
6-
پس از حذف ناخالصی های سطح محصول، جهت مقاومت
بیشتر آن در برابر خوردگی و رنگ پذیری بهتر، مرحله کروماته یا هوادهی انجام می
شود. با انجام این عملیات محصول نهایی توانایی رنگ پذیری بهتری را بدون پوسته شدن
به دست می آورد.
7-
بعد از آماده سازی سطح شیت، یک رنگ اولیه از جنس
پلی آستر یا اپوکسی بر سطح آن اعمال شده و سپس از یک کوره پخت عبور داده می شود.
این رنگ به عنوان پرایمر رنگ اصلی به شمار می آمد و ضخامت آن بین 7 تا 15 میکرون
متغیر است.
8-
در نهایت جهت رنگ آمیزی اصلی ورق، آن را به وسیله
روش الکترواستاتیک و یک رنگ از جنس پلی اورتان، پلی‌آمید، اکریلیک، اپوکسی و پلی
آستر آماده می کنند. سپس مجدداً آن را از کوره عبور داده تا رنگ بر روی آن تثبیت
شود.
9-
لازم است بدانید به طور معمول در رنگ نهایی از دو
لایه رنگ سطحی و زیرین استفاده شده و جنس مواد استفاده شده در هر لایه بسته به نوع
کاربرد ورق متفاوت است.
ضخامت رنگ
البته
با توجه به ضخامت پایین ورق های گالوانیزه ممکن است احتمال پارگی آن ها در کوره
آنیل که دمای آن به 730 درجه سانتی گراد می رسد، وجود داشته باشد؛ بنابراین به طور
مثال اگر بخواهیم ضخامت رنگ آمیزی نهایی بر روی ورق را 0.3 میلی متر در نظر
بگیریم، ضخامت کلاف ورودی به کوره باید 0.26 میلی متر در نظر گرفت. این تفاوت های
ضخامتی توسط سنسورهای مخصوص کنترل می شود و اگر رعایت نشود منجر به پارگی ورق خواهد
شد.
مجموعه
آهن اینفو در استان اصفهان برای اطلاع رسانی و مشاوره بیشتر به خریداران و همکاران
گرامی سعی در ارائه اطلاعات لازم در این زمینه را دارد. برای اطلاعات بیشتر در
مورد نرخ ورق های رنگی گالوانیزه، ورق سقف سوله ورق رنگی کرکره ای می توانید به
صفحه جداول قیمت وب سایت آهن اینفو مراجعه کنید.
کاربرد ورق گالوانیزه رنگی
پیش
از بررسی کاربردهای فلزات رنگی، بهتر است بدانید این محصولات در واقع زیر مجموعه
فلزات سرد و روغنی بوده و کاربرد آن ها طبیعتاً مشابه یک دیگر می باشد. به طور
مثال محصولات روغنی در تولید لوازم خانگی کاربرد داشته و این مورد برای ورق های
رنگی نیز صدق می کند.
قیمت ورق روغنی یکی از مهم ترین عوامل تعیین کننده نرخ شیت های رنگی می باشد، اما تنها
مشکل آن در داشتن تاریخ انقضا می باشد. طول عمر ورق های سرد بین 3 تا 10 سال بوده
و پوشش روغنی آن ها نیز پس از مدتی از بین می رود و دیگر خواص اولیه را نخواهند
داشت. این در صورتی است که ورق های رنگی به صورت حدودی تا 50 سال عمر می کنند.
از
سوی دیگر ورق های روغنی دارای گریدهای مختلف بوده که خواص هر کدام برای یک کاربرد
مناسب می باشد. این در صورتی است که کاربرد نهایی شیت های رنگی با تنوع در رنگ و
فرم آن ها مشخص می گردد.
این فلزات جذاب به دلیل داشتن تنوع رنگ و طرح بالا و همچنین داشتن خاصیت ضد زنگ و ضد رطوبت و خوردگی کاربرد گسترده ای در صنایع مختلف دارند. به سبب خواص مکانیکی قابل توجه در شیت های رنگی از مهم ترین کاربرد آن ها می توان به استفاده در صنعت ساختمان سازی مانند سقف سوله ها، سقف های شیروانی، سقف کاذب، نمای داخلی و خارجی ساختمان ها، بدنه انبارها و همچنین در بخش صنعت فلزی برای کاروان های متحرک، بدنه کامپیوتر ها، بدنه خارجی یخچال، ماشین لباسشویی و سایر لوازم خانگی اشاره کرد؛ بنابراین با وجود این موارد کاربرد این فلزات را می توان در تمامی محصولاتی که به صورت روزانه با آن ها سروکار دارید، مشاهده کنید.
حتما بخوانید: تفاوت ورق سیاه و روغنی
دیگر
کاربرد های مهم فلزات رنگی عبارت اند از:
- صنایع ساختمانی صنعتی و عمومی: انواع سقف، بدنه
انبار، دیوار کارگاه، سقف سوله، دیوار سوله، نمای داخلی و خارجی ساختمان ها،
ساندویچ پنل ها و...
- ساخت انواع لوازم خانگی و تجهیزات آشپزخانه:
مانند آب گرمکن، یخچال، لباسشویی و...
- صنایع فلزی و دکوراسیون: مانند کابینت، تجهیزات
اداری، بدنه رایانه ها
- صنعت حمل و نقل و خودرو: مانند ماشین سنگین،
اتاقک خودرو، ساخت کانتینر و ....
- قطعه سازی
- سردخانه های ثابت و متحرک
معرفی انواع طرح های ورق رنگی
جدا
از تنوع رنگی ورق های گالوانیزه که قبل تر به آن ها اشاره کردیم، این فلزات پر
کاربرد طرح های متفاوتی نیز دارند که در ادامه آن ها را معرفی خواهیم کرد. به
فولاد گالوانیزه رنگی که فرم هایی بر روی آن اعمال می شود، ورق شیروانی نیز گفته
می شود؛ زیرا بیشترین کاربرد آن ها برای سقف های شیروانی خانه ها و سوله ها می
باشد.
- کرکره ای ( ورق سینوسی یا ورق کرکره رنگی)
- کرکره ای درشت
- کرکره ای ریز
- کرکره ای ذوزنقه
- کرکره ای گالوانیزه
- کرکره ای فلزی
- شادولاین
- طرح سفال
- سفال پالرمو
- سفال جنوا
- سفال ژنوا
- طرح اصفهان
- سقف سوله
- سوئد
- سایبان پارکینگ
- طرح مریم
- طرح دار
- طرح چوب
- طرح نما
- چین
- ژاپنی
- فولاد بهمن
- ورق رنگی شیروانی
همچنین
با وجود پیشرفت تکنولوژی طرح های متنوع تری از آنچه عرض کردیم در بازار موجود است
و برخی از آن ها مانند طرح عرشه فولادی مختص به شیت گالوانیزه فابریک می باشد. همان
طور که می دانید فولاد گالوانیزه به تنهایی و بدون رنگ آمیزی کاربرد های زیاد و
قابلیت های مختلفی را دارد.
به
صورتی که این محصول به تنهایی قابلیت های فرم پذیری، جوش پذیری، مقاومت و استحکام
در برابر عوامل تهدید کننده فولاد را داشته و استفاده های زیادی را در صنایع به
خود اختصاص می دهد. با این وجود می توان گفت قیمت ورق گالوانیزه مقرون به صرفه تر
از ورق های رنگی گالوانیزه می باشد و به همین دلیل برای برخی از کاربردها با
تقاضای بیشتری در بازار آهن آلات مواجه می باشد.
ورق رنگی طرح سفال
یکی از پر تقاضا ترین
طرح های فلزات رنگی طرح سفال معرفی می شود. این محصول از آغاز کار از جمله پر فروش
ترین متریال های سقف شیب دار بوده است. این محصول کاربرد گسترده ای در انواع سقف
شیب دار یک طرفه، دو طرفه، هلالی، گنبدی، سقف آلاچیق، سردرب، سایبان، پارکینگ
و...دارد.
مزیت های این طرح شامل
هم پوشانی عالی، تنوع رنگ بالا، هم پوشانی عالی، پایین بودن وزن در مقایسه با ورق
شیروانی، کوچک بودن سایز تایل ها می شود. جنس ورق شیروانی طرح سفال که سبب تحمل
بار کمتر بر روی سازه می شود، از جنس گالوانیزه بوده و همچنین رنگ آمیزی آن به روش
الکترواستاتیک یا پودری انجام می شود.
تولید این تایل ها در
طرح و سایز مشخص و با دو رنگ براق (چرمی) و مات (چروک) انجام می شود و به خریدار
امکان انتخاب می دهد. این پوشش در ایران تولید شده و نسبت به متریال وارداتی مقرون
به صرفه تر می باشد. ضخامت مرسوم آن نیز 0.5 میلی متر است، اما بر اساس سفارش
مشتری در ضخامت های 0.6 و 0.4 میلی متر هم قابل سفارش است.
ورق رنگی طرح شادولاین
ورق شادولاین، یک دیگر از طرح های فولاد گالوانیزه رنگی می باشد که طی فرایند رول فرمینگ، در اندازه ها و فرم های مختلف مانند کرکره ای، سینوسی یا ذوزنقه ای عرضه می شود. این مورد یکی از گزینه های بسیار مناسب در پوشش سقف های شیروانی یا پارتیشن بندی کارگاه ها می باشد و رنگ های متنوعی نیز دارد. ورق شادولاین علاوه بر استحکام در برابر خوردگی، مقاومت زیادی نیز در قبال ضربه های ناگهانی دارد.
حتما بخوانید:ورق طرح شادولاین چیست
ورق رنگی طرح ذوزنقه
ورق ذوزنقه نوعی ورق گالوانیزه است که در حالت کلی، به دو دسته شیت های رنگی
گالوانیزه و شیت های فاقد رنگ گالوانیزه تقسیم بندی می شوند. شیت های گالوانیزه
ذوزنقه ای از جمله محبوب ترین ورق های تولید شده در کارخانجات تولید فولاد محسوب
می شود. ضخامت این محصولات بسته به سفارش مشتری بین 30/0 میلی متر تا ۲ میلی متر متغیر است و در عرض های ۱۰۰ الی ۱۲۵ سانتی متر تولید می شود. این محصولات
در دو گروه رنگی و بدون رنگ به بازار عرضه می گردند.
ورق گالوانیزه رنگی کرکره ای سینوسی
فرمینگ کرکره سینوسی یکی
از فرم دهی های رایج و قدیمی برای شیت های گالوانیزه است و به علت شباهت فرمینگ
کرکره به موج های مدور و دایره ای شکل به آن طرح سینوسی نیز گفته می شود. جالب
است بدانید در گذشته برای جمع آوری آب حاصل از بارندگی بر اثر برف یا باران از
ورق های موج دار استفاده می کردند.
پس از گذشت زمان همراه
با رایج شدن تولید دستگاه برش کرکره، شیت های آهنی موج دار در سقف های شیروانی
ساختمان ها مورد استفاده قرار گرفت. عموماً محصولات گالوانیزه رنگی کرکره ای
سینوسی در دو عرض ۱۰۰ و ۱۲۵ سانتی متر با طول مورد سفارش مشتری تولید و عرضه می
شود. از کاربردهای این محصول می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- پوشش سقف منازل
- سقف های شیروانی
- پوشش سقف سوله و ویلا
حتما بخوانید:ورق فولادی چیست
خصوصیات و ویژگی های ورق طرح سینوسی
- پوشش دهی سطح
- مقاومت در برابر آسیب‌های مکانیکی
- مقاومت در برابر گرما
- مقاومت در برابر رطوبت
مشخصات ورق
رنگی
همان طور که ذکر شد، ورق
های رنگی بیشتر از محصولات گالوانیزه تولید شده و خط تولید آن ها نیز در ادامه
تولید این فلزات است. محصولات گالوانیزه نیز از ورق های سرد و روغنی تولید می
شوند؛ در نتیجه می توان گفت مشخصات ورق رنگی شامل برگرفته از این دو فولاد است.
امروزه محصولات سرد تحت فرآیند نورد سرد و عملیات های مختلف کشش سرد، آنیلینگ و
بارپخت تولید می شوند و از این رو استحکام کششی فوق العاده ای را در حالی که ضخامت
کمی دارند، به خود اختصاص می دهند.
این در صورتی که است که
پس از اعمال پوشش بر روی این فولادها، مقاومت بسیار مطلوبی در برابر عوامل
اکسیداسیون و رطوبتی دریافت می کنند. با این وجود در مورد مشخصات ورق های رنگی نیز
باید گفت این فلزات مقاومت بسیار مناسبی در برابر اکسیدها، آب، رطوبت، زنگ زدگی و
خوردگی دارند. همچنین از نظر استحکام کششی گریدهای مختلفی داشته و در برابر حرارت
نیز استحکام متناسبی دارند. از سوی دیگر ضخامت این محصولات بسیار کم و همان گونه
که اشاره شد مانند فولاد گالوانیزه از 3/0 تا 3 میلی متر بسته به پوشش ضخامت رنگ
که در حد میکرون است، متغیر می باشد. ضخامت رنگ قابل کنترل بوده و توسط تولید
کنندگان تعیین می شود.
شیت های رنگی بسته به
این که به صورت ساده یا فرمینگ تولید شوند، عرض های مختلفی دارند، اما دو عرض رایج
برای آن ها 1000 و 1250 میلی متری است. با این حال به علت داشتن پوشش روی و رنگی
از مقاومت بسیار بیشتری در برابر شرایط آب و هوایی مختلف برخوردار بوده و از این
رو در مواردی مانند پوشش سقف های شیروانی از این فلزات استفاده می شود. داشتن طیف
رنگی متنوع بر اساس کدهای رنگی رال جهانی از دیگر ویژگی های شیت های رنگی تولیدی
می باشد.
کارخانه
های تولید کننده ورق رنگی
عنوان این کارخانجات به
ترتیب از مهم ترین و سرنوشت ساز ترین کارخانه در تولید فلزات رنگی شروع می شود:
- کارخانه فولاد مبارکه اصفهان
- مجموعه هفت الماس قزوین
کارخانه فولاد مبارکه
یکی از اولین ها در تولید ورق های رنگی به شمار می رود که در 75 کیلومتری استان اصفهان
قرار دارد. مجموعه فولاد هفت الماس نیز نقش مهمی در تأمین نیاز کشور در رابطه با
شیت های گالوانیزه و رنگی داشته و جالب است بدانید حدود 20 تا 40 درصد از تولیدات
آن به کشور های دیگر صادر می گردد. خریداران عزیز می توانند برای اطلاعات بیشتر با
کارشناسان آهن اینفو تماس حاصل نمایند تا از مشاوره های تیم بازرگانی این مجموعه
بهره مند گردند.
جمع بندی
همان طور که توضیحات
کافی در مورد محصولات رنگی ذکر شد، می توانید آن را با انواع ورق های فولادی دیگر
مقایسه نمایید. البته در این موضوع که نرخ ورق های رنگی از سایر محصولات بالاتر
است، شکی نیست. با این وجود این نکته را نیز در نظر داشته باشید که مثلا شیت های
سیاه با وجود داشتن انواع گریدها، ظاهری کدر و مات داشته و سطح آن ها نیز زبر می
باشد.
همچنین این محصولات معمولاً در ضخامت های بالا تولید شده و به همین علت در موارد عظیم و صنعتی تر کاربرد دارند. امروزه قیمت ورق سیاه به عنوان نخستین و صنعتی ترین ورق فولادی با تقاضای بالایی رو به رو می باشد. از یک سوی دیگر بر نرخ دیگر ورق های فولادی از جمله فولاد گالوانیزه رنگی و شیروانی تأثیر داشته و یکی از عوامل تعیین کننده اصلی قیمت است.
حتما بخوانید:ورق شیروانی چیست
مجموعه آهن اینفو مرجع
تخصصی قیمت گذاری و تأمین ورق های فولادی در کشور بوده و از این رو می توانید پیش
از خرید هر محصول از مشاوره فنی کارشناسان فروش این مجموعه بهره مند شوید.