پلیت چیست؟ در چه مواردی از آن استفاده می شود؟

پلیت یک صفحه فلزی می
باشد و به علت داشتن ماندگاری بالا در صنعت های مختلف از آن استفاده می شود. مهم
ترین کاربرد آن در ساخت لوازم خانگی می باشد و جنس آن می تواند از فولاد و
آلومینیوم باشد. هر فرد بسته به نیاز خود می تواند از آن استفاده کند. شکل ظاهری این
محصول نیز معمولاً به صورت مربع یا مستطیل می باشد و از فولاد ساخته می شود.
همان طور که می دانید محصولات
فولادی امروزه به یکی از ارکان اصلی اکثر صنایع تبدیل شده اند و کاربردهای متنوعی
را به خود اختصاص داده اند. سطح این پلیت ها جهت سهولت استفاده از آن ها باید کاملاً
صاف و یکنواخت ارائه شود.
همچنین بهتر است بدانید از
ویژگی هایی که یک پلیت استاندارد باید داشته باشد می توان به داشتن قابلیت قالب
گیری، خم شدن و اعمال شکل های مختلف بر روی آن اشاره کرد. پلیت هایی که ضخامت آن
ها خیلی کم باشد، فویل نامیده می شود و در صورت داشتن ضخامتی در حدود 6 میلی متر،
آن را پلیت سازه ای و آهنی معرفی می کنند. حال برای اینکه بدانید از کدام نوع پلیت
استفاده کنید پیشنهاد می شود در ادامه با کاربردها، مشخصات و انواع این محصول آشنا
شوید.
کاربرد پلیت
در مورد کاربردهای پلیت
باید گفت این محصول نه تنها در صنعت ساختمان سازی، بلکه در سایر موارد غیر
ساختمانی برای تولید قطعات و تجهیزات صنایع مورد استفاده قرار می گیرند. یکی از
اصلی ترین کاربردهای این محصول، استفاده به عنوان صفحه ستون ساختمان می باشد؛ از
این رو برای ساخت آن هم از ورق سیاه و هم گالوانیزه می توان استفاده کرد.
امروزه محبوبیت ورق گالوانیزه به دلیل داشتن مقاومت در برابر خوردگی و زنگ زدگی می باشد. جالب است
بدانید این ویژگی به همراه سایر خواصی مانند ضخامت کم، انعطاف پذیری، طول عمر بالا
و ... در این محصول وجود دارند. همچنین قیمت ورق گالوانیزه با وجود داشتن این گونه
مشخصات مقرون به صرفه می باشد و به همین علت کاربردهای بسیاری را در صنایع مختلف
از جمله ساخت پلیت به خود اختصاص داده است. سایر کاربردهای پلیت فلزی نیز شامل
مصارف زیر هستند:
- کابینت های واحد برودتی
- نما ساختمان
- علائم راهنمایی و رانندگی
- هود آشپزخانه
- لوازم خانگی
- هنرهای تزئینی
- قفسه کتابخانه
- ایجاد تیرهای ساختمانی
- صفحات تقویتکننده (صفحه ستون)
- لنگر تیرهای فولادی
- بدنه و بال های هواپیما
- ساخت ترانسفورماتور
- ساخت ماشین های الکتریکی
- کاربرد در ساخت یخچال های نگهدارنده مواد غذایی
- در صنعت خودروسازی در ساخت بدنه خودرو و کامیون
- در تجهیزات الکترونیکی و همچنین صنعت کشاورزی
- برای استفاده در صنعت کشتی سازی و تجهیزات
دریانوردی
- برای صنعت هواپیما و هوافضا
- کاربرد پلیت در سازه های ساختمانی
فرآیند تولید پلیت
در واقع باید گفت پلیت
یک نوع فلز تخت می باشد؛ در نتیجه مانند ورق های تخت فولادی که در کارخانه تولید
می شوند، فرآیند تولید بسیار پیچیده ای را ندارد. با این حال ممکن است فکر کنید به
علت کاربردهای گسترده ای که در صنایع مختلف دارند، فرآیند ساخت آن هم متفاوت است،
اما جالب است بدانید فرآیند نورد که برای شکل دهی فلزات و ساخت ورق های گرم، سرد،
شیروانی و ... نیز مورد استفاده قرار می گیرد، برای ساخت پلیت به کار برده می شود.
همان طور که می دانید
امروزه شیت های شیروانی به خصوص با طول های 6 متری نیز از محبوبیت بسیاری در صنعت
ساختمان سازی و پوشش دهی سقف های شیب دار، برخوردار می باشند. از این رو قیمت ورق شیروانی 6 متری بسته به طرح، وزن، رنگ و کارخانه سازنده متفاوت بوده و بیشتر
زیبایی بصری را ایجاد می کند.
در واقع فرآیند نورد در
جهت کاهش ضخامت قطعات نیمه نهایی فولادی به دو صورت گرم و سرد انجام می گیرد.
تولید پلیت نیز در این فرآیند و به وسیله حرکت غلطک های نورد به صورت رفت و برگشتی
و در مخالف جهت یک دیگر انجام می شود. ماده اولیه برای تولید پلیت ها در ابتدا
اسلب فولادی یا تختال می باشد.
البته بهتر است بدانید پلیت فولادی نهایی این فرآیند، از ورق سیاه ساخته می شود. در صورتی که می توان از ورق های گالوانیزه یا روغنی نیز برای ساخت پلیت استفاده کرد. در واقع ورق های فولادی با این جنس ها را برشکاری کرده و سوراخ هایی را در چهار طرف آن ها برای اتصال ستون ایجاد می کنند.
حتما بخوانید:ورق روغنی چیست؟بررسی کاربرد و انواع آن
انواع پلیت
پلیت ها بر اساس لایه
سطحی و جنس فولاد زیرین مورد استفاده در ساخت آن ها تقسیم بندی می شوند. هر کدام
از این لایه ها سبب ایجاد ویژگی های مختلفی در این سازه ساختمانی می گردند؛ از این
رو در ادامه به بررسی مهم ترین انواع پلیت ساختمانی می پردازیم:
پلیت دیازو
پوشش تشکیل دهنده این
پلیت شامل یک پوشش نازک از فلز آلی و حلال می باشد که تاریخ انقضای آن در حدود 1
سال است. این محصول به طور وسیعی در تیراژهای 150000 کاربرد دارد.
پلیت فتوپلیمر
این نوع از پلیت ها به
طور تقریبی مشابه پلیت دیازو می باشند و مهم ترین تفاوت این دو محصول در مقاومت و
به کارگیری آن ها می باشد. پلیت فتوپلیمر مقاومت بیشتری در مقایسه با نوع دیازو
دارد و برای تیراژهای چاپی 250000 به کار گرفته می شود.
پلیت هالید نقره
این نوع از پلیت نیز
لایه ای کاملاً حساس به نور داشته در هنگام تولید آن نقره ای تشکیل می شوند که قابلیت
بازیافت آن ها وجود دارد. به کار گیری این محصول در ساخت فیلم عکاسی و کاغذ آن می
باشد.
پلیت پلی آستر
پلیت پلی آستر با نوع
هالید نقره ای تفاوتی نداشته و تنها در چاپ تک رنگ از آن استفاده می شود.
تین پلیت
تین پلیت ها در واقع همان ورق های قلع اندود هستند که در پایان چرخه تولید ورق های فولادی به دست می آیند. این فلزات از طریق پوشش دهی ورق های سرد یا روغنی به وسیله فلز قلع تولید شده و به همین علت به آن ها ورق قلع اندود می گویند. به طور معمول استفاده از تین پلیت برای ساختن وسایلی مانند قوطی چایی، کنسرو و مواد غذایی کاربرد دارد. بهتر است بدانید کیفیت و قیمت ورق روغنی در تعیین نرخ تین پلیت ها و قیمت محصولات حاصل از این فلز طبیعتاً تأثیرگذار است.
حتما بخوانید: ورق قلع اندود چیست
مشخصات پلیت
بهتر است بدانید خرید
میلگرد و دیگر تجهیزات مهم ساختمانی باید پلیت ها را نیز در نظر بگیرید؛ زیرا صفحه
ستون بار ستون و تمامی نیروهای وارده به آن را تحمل کرده و به وسیله آن می توان به
راحتی فشار و تنش را به آخرین لایه بتنی و پی منتقل کرد. توجه داشته باشید در صورت
عدم به کار گیری پلیت ها در ساخت و ساز، مشکلات بزرگی به وجود می آید و منجر به
فرو رفتن ستون در بتن و در نهایت از دست رفتن استحکام کل ستون خواهد شد.
اگر بخواهیم با یک مثال
توضیح دهیم به این صورت است که اگر میخ در بتن فرو برود، ضربه، فشار و لرزش پس از
گذشت زمان سبب شل شدن و افتادن آن خواهد شد. در مورد استفاده از صفحه ستون دو عامل
دیگر باید مورد توجه قرار بگیرند که یکی از آن ها مربوط به اتصال به فونداسیون
ستون است. در واقع این کار سطح تماس را به میزان قابل توجهی افزایش داده و به جای
قرار گرفتن ستون روی بتن، سطح مقطعی صاف و یکنواخت به جای آن وجود دارد.
از سوی دیگر تمامی این
موارد بسته به جنس یا گرید ورق فولادی مورد استفاده در ساخت این قطعات متفاوت است.
به طور مثال در صورتی که از گریدهای صنعتی ورق سیاه در ساخت پلیت استفاده شود، این
محصول دارای استحکام بالاتر و قابلیت تحمل وزن بسیار بیشتری خواهد شد. از این رو
در زمان خرید محصول فولادی مورد نظر برای تولید پلیت، قیمت ورق سیاه اهمیت چندانی
نداشته و بیشتر گرید آن است که باید در نظر گرفته شود.
بنابراین استفاده از
پلیت فلزی سبب انطباق و ایجاد طیفی از نیروهای کششی، خمشی، برشی و لنگر در ساختمان
بتنی شده و از این جهت اکنون یکی از پرکاربردترین نوع صفحه ستون در صنعت ساخت و
ساز می باشد. لازم به ذکر است این بخش وزن سقف را نیز متحمل شده و در صورت وقوع
زلزله یا رانش زمین، سبب افزایش مقاومت آن می شود.
واحد اندازه گیری پلیت
ضخامت پلیت آهن به وسیله
واحد میلی متر مشخص شده و هر چه تعداد واحد های اندازه گیری بزرگ تر در نظر گرفته
شود، آهن نازک تر می شود. پلیت آهن به طور معمول از محدوده 30 تا 7 واحد اندازه
گیری به کار گرفته می شود. لازم به ذکر است واحد اندازه گیری فلزات آهنی و غیر
آهنی با یک دیگر متفاوت است. به طور مثال ضخامت مس با اونس اندازه گرفته می شود.
این موضوع در صورتی است که وزن مس موجود در یک منطقه با یک فوت مربع (حدود 31
سانتی متر) اندازه گرفته می شود.
جمع بندی
در این مطلب به معرفی
انواع پلیت ها پرداختیم که از مهم ترین آن ها پلیت ساختمانی است. در واقع یکی از
مهم ترین مباحث در سازه های بتنی، استحکام مورد نیاز در صفحه یا مقطعی می باشد که
جهت تحمل وزن به کار گرفته می شود. به طور معمول هیچ انتخابی بهتر از بیس پلیت
برای این موضوع وجود ندارد.
از سوی دیگر برای انتقال
بار ستون به زمین از صفحات مختلفی استفاده می شود که در این صورت به کارگیری پلیت
های فلزی رایج تر می باشد. پلیت های فلزی به عنوان صفحه ستون یکی از اجزای جدا
نشدنی از ساختمان ها می باشند و در صورت نبود آن ها، انتقال باری اتفاق نمی افتد و
ساختمان به تدریج با مشکلات ناگواری مواجه خواهد شد.